Cafés de la Luna coffee tour in Panamá

In oktober 2018 reisde ik door Panamà en Costa Rica. Twee Centraal-Amerikaanse landen die heel wat te bieden hebben voor koffieliefhebbers. Een bezoek aan een koffieplantage wilde ik dan ook zeker niet missen! Ik koos ervoor om tijdens mijn verblijf in Boquete, een dorpje aan de voet van Volcan Barú, Finca Dos Jefes te bezoeken. Zij organiseren de Cafés de la Luna coffee tour. In groepjes van 8 personen kom je het hele proces van boon tot kopje te weten. Zo kregen we onder andere uitleg over de koffieplant, mochten we twee soorten koffie proeven die op een verschillende manier gebrand waren en kregen we een rondleiding op de boerderij. Ten slotte kregen we ook een live demonstratie over hoe koffie gebrand wordt.

Finca Dos Jefes

Finca Dos Jefes werd opgericht door het Amerikaanse koppel Dee Harris en Rich Lipner in 2003. Dee en Rich bliezen nieuw leven in de verlaten plantage, en plantten heel wat nieuwe koffiesoorten bij. De koffieplanten die ze verbouwen behoren allemaal tot de Arabica soort. Van die soort hebben ze zeven varianten: Caturra, Catuai, Criollo, Catimor, Pacamara, Heirbloom Bourbon en Geisha. De merknaam van de uiteindelijke koffie die ze verkopen, is #CafésdelaLuna. Hun koffieplanten worden namelijk verbouwd volgens de fasen van de maan. Dee en Rich geloven dat die oeroude manier van koffie verbouwen de koffieplanten het gezondst houdt en voor de beste kwaliteit van de bonen zorgt.

De koffiebes

De tour startte met een uitleg over de koffieplant en de koffiebessen. Koffiebonen groeien in de koffiebes. In elke bes zitten twee bonen. Als de bessen rijp zijn, worden ze met de hand geplukt en daarna worden ze op natuurlijke wijze gedroogd op droogbedden. Als de bessen gedroogd zijn, blijven de bonen nog drie maanden in de gedroogde bes zitten. De koffiebonen drogen bij Cafés de la Luna dus in de bes zelf. Zo krijgt de koffie de fruitige smaak van de bes. Op dat moment zijn de bonen nog groen van kleur.

Na drie maanden wordt het vochtpercentage van de bonen gemeten. Als ze een vochtpercentage van 10 tot 12 procent hebben, zijn ze klaar om gebrand te worden. Maar eerst worden ze gesorteerd per grootte. De gids vertelde ons dat koffie die uit één bepaalde regio komt, Single Origin heet. En dat een mengeling van koffiebonen die uit verschillende regio's en plantages komen, Blend heet.

Rondleiding

Na deze uitleg kregen we een rondleiding op de plantage. Koffiebonen groeien dus in bessen aan een plant die wel tot acht meter hoog kan worden. Zelf vind ik koffieplantages zeer interessant en leuk omdat je er niet enkel koffieplanten terugvindt. Rond de koffieplanten worden namelijk verschillende andere soorten bomen geplant. Dat heeft verschillende redenen. Sommige bomen, zoals avocadobomen, zorgen voor voedingsstoffen in de grond die de smaak en de kwaliteit van de koffiebonen ten goede komen. Andere bomen, zoals mangobomen of bananenplanten, beschermen de koffieplanten tegen zonlicht en felle regen. Toch mooi hoe de natuur in elkaar zit. Nog andere soorten die je terugvindt op de plantage zijn citroenbomen en papayabomen.

Na de rondleiding op de boerderij, mochten we twee soorten koffie proeven. De ene soort was licht gebrand. De andere soort was donker gebrand. De smaak en de kwaliteit van de koffie zijn voor een zeer groot deel afhankelijk van de wijze waarop de koffie gebrand wordt. Hoe harder de koffie gebrand is, hoe meer de smaak verdwijnt. Licht gebrande koffiebonen hebben dus veel meer smaak en zijn dus beter van kwaliteit. Wist je trouwens dat de koffie die we in de grootwarenhuizen kopen veelal te hard gebrand is, en dus slecht van kwaliteit is? Dat komt omdat alles snel moet gaan en vooral veel geld moet opbrengen.

Het brandproces

Het brandproces van Cafés de la Luna duurt 14 minuten en het afkoelen van de bonen duurt acht minuten. Er zijn drie manieren om koffiebonen te branden: de dark roast, de medium roast en de light roast. De dark roast smaakt het meest bitter. Binnen de dark roast heb je ook nog eens verschillende brandprocessen, zoals het Italiaanse en het Franse brandproces. Ze gebruiken elk een andere warmtegraad. Medium roast smaakt zoeter, en de light roast heeft een iets zuurdere smaak.

Nadat de bonen gebrand zijn, moet je nog een week wachten om de bonen te kunnen gebruiken. De bonen hebben namelijk nog tijd nodig om alle gassen die ontstaan tijdens het brandproces vrij te laten.

Direct trade

Ten slotte vertelde de gids ons ook nog wat over de arbeid en de handel in de koffie-industrie. In de koffie-industrie heerst er jammer genoeg nog altijd slavernij. Veel koffieplukkers worden zwaar onderbetaald en verdienen amper acht dollar per dag. Ook koffieboeren moeten knokken om voldoende met de verkoop van hun bonen te verdienen. Grote spelers zoals Nestlé betalen te weinig voor de bonen die ze verwerken.

Cafés de la Luna doet daar gelukkig niet aan mee. Zij doen aan #directtrade, wat betekent dat ze hun koffie rechtstreeks verkopen aan een koffiebranderij aan een eerlijke prijs. Zo hebben ze bijvoorbeeld een deal met Rösterei Vier, een koffiebranderij in Düsseldorf, Duitsland. Tegenwoordig zijn er meer en meer koffiebranderijen die aan direct trade doen en dus op zoek gaan naar een koffieboer die bonen van hoge kwaliteit biedt en zijn plukkers een eerlijk loon betaalt. Way to go!

Hopelijk vond je het interessant om over deze ervaring te lezen. Meer informatie over de Cafés de la Luna Coffee tour vind je op www.boquetecoffeetour.com.

Laat je vooral niet tegenhouden om de plantage zelf te gaan bezoeken, en boek alvast je ticket naar Panamà!